2023-06-15

Między dokumentem a fabułą. Przedstawiamy Dmytra Sukholytkyy’ego-Sobchuka – jednego z najlepiej przyjętych debiutantów ostatnich lat. „Pamfir” w kinach od 23 czerwca

Prezentowany w sekcji Directors’ Fortnight „Pamfir” był najgłośniej dyskutowanym debiutem ubiegłorocznego festiwalu w Cannes. Choć to pierwszy pełnometrażowy film Sukholytkyy’ego-Sobchuka, ten utalentowany reżyser ma na koncie wiele sukcesów odniesionych w dziedzinie kina dokumentalnego. Ukraiński twórca wykorzystuje doświadczenie dokumentalne w metodzie pracy z profesjonalnymi aktorami, czego efektem jest poruszający swoją autentycznością „Pamfir”. Film w kinach od 23 czerwca.

Dmytro Sukholytkyy-Sobchuk urodził się w 1983 roku w Humaniu (obwód czerkaski) w Ukrainie. Zanim podjął edukację w szkole filmowej, ukończył architekturę na Czerniowieckim Uniwersytecie Narodowym oraz filozofię i teologię na tym samym uniwersytecie. Reżyserii uczył się na Kijowskim Narodowym Uniwersytecie Teatru, Filmu i Telewizji im. I.K. Karpenko-Kary.

Filmy Sukholytkyy’ego Sobchuka znalazły się w selekcji ponad 90 festiwali filmowych, a reżyserowi przypadło ponad 40 zwycięskich laurów. Pierwszy sukces przyniósł ukraińskiemu reżyserowi jego film dyplomowy, „Boroda”. Krótkometrażówka, opowiadająca o samotnym starszym mężczyźnie, została w 2012 roku włączona do kolekcji najlepszych ukraińskich filmów krótkometrażowych „Ukraińska Nowa Fala”. Film dokumentalny „Sztangista” był z kolei prezentowany na kilkunastu światowych festiwalach, a na jednym z nich, Warszawskim Festiwalu Filmowym, został uhonorowany Grand Prix dla najlepszego filmu krótkometrażowego.

Sukholytkyy-Sobchuk brał udział w Berlinale Talent Campus 2013. Był również stypendystą programu Ministerstwa Kultury RP „Gaude Polonia” w 2015 roku.

„Pamfir” jest pełnometrażowym debiutem fabularnym ukraińskiego reżysera. Film znalazł się w konkursach wielu prestiżowych festiwali i przeglądów: MFF w Cannes, Europejskich Nagród Filmowych (Dmytro Sukholytkyy-Sobchuk został nominowany w kategorii Europejskie odkrycie - Nagroda FIPRESCI), FF w Göteborgu oraz FF w Turynie. W centrum rozgrywającej się w ukraińskich Karpatach akcji reżyser umieszcza powracającego z emigracji zarobkowej Leonida. Kiedy bohater wraca, by spędzić z rodziną doroczny karnawał, zostaje zmuszony, by spłacić dług będącego w tarapatach syna. W „Pamfirze” pobrzmiewają echa wcześniejszych dokonań Sukholytkyy’ego-Sobchuka, który zrealizował dokument „Krasna Malanka” o obchodach tego szczególnego styczniowego święta, typowego dla ukraińskiego pogranicza.

Podczas pracy nad „Pamfirem” reżyser zaproponował aktorom nietypowy sposób adaptacji do odgrywanych ról. Profesjonalni aktorzy spędzili miesiące, pracując nad tym, by jak najlepiej zrozumieć odgrywane postaci. Proces przygotowań zakładał przeprowadzkę w ukraińskie Karpaty, naukę dialektu, a nawet zatrudnienie się w lokalnych przedsiębiorstwach, aby odczuć standard życia bohaterów. Dmytro Sukholytkyy-Sobchuk jako doświadczony dokumentalista w swoim pierwszym filmie fabularnym postanowił wykorzystać doświadczenie, które przyniosła mu szkoła dokumentu. Reżyser zaangażował profesjonalnych aktorów i zdołał – jak sam mówi – „zamienić ich w bohaterów dokumentalnych”.

W filmografii Sukholytkyy’ego-Sobchuka fabuła przeplata się z dokumentem. Po festiwalowym sukcesie „Pamfira” reżyser ponownie gościł na światowych konkursach, choć tym razem z filmem „Liturgy of Anti-Tank Obstacles”. Ten krótki dokument odnosi się do aktualnej sytuacji w Ukrainie i adaptacji mieszkańców do realiów wojennych. Reżyser przygląda się rzeźbiarzom, którzy w swoich atelier wykonują przeszkody przeciwczołgowe. Artyści zamiast dumnych postaci spawają metalowe elementy obronne dla Sił Zbrojnych Ukrainy. Film był prezentowany w Konkursie Filmów Krótkometrażowych Festiwalu w Sundance.

Dmytro Sukholytkyy-Sobchuk spotka się ONLINE z widzami „Pamfira” podczas specjalnych pokazów przedpremierowych w: Warszawie (Kinoteka, 16.06 godz. 19:30 -> KUP BILET), Wrocławiu (Kino Nowe Horyzonty, 17.06 godz. 18:00 -> KUP BILET) i Rzeszowie (Kino Zorza, 18.06 godz. 19:00 -> KUP BILET).

„Pamfir” w kinach od 23 czerwca.